GIỚI THIỆU VỀ SỮA HẠT

Sữa hạt hay còn được gọi là sữa thực vật là món đồ uống làm từ ngũ cốc và các loại hạt. Hình thành đầu tiên tại Tây Ban Nha từ nhiều thế kỹ, người ta sáng tạo nhiều cách làm sữa từ các loại hạt thơm ngon thay thế cho sữa bò với lý do: để giải khát, bảo vệ môi trường, sức khỏe, đạo đức sát sinh, tôn giáo hay đơn giản chỉ là sở thích vị giác.

Theo con đường tơ lụa xuyên quốc gia, thứ đồ uống bổ dưỡng này du nhập khắp các nước châu Âu; phổ biến nhất là sữa đậu nành, sữa gạo, sữa hạnh nhân và sữa dừa

Theo thành phần dinh dưỡng của các loại hạt,  sữa hạt được chia thành hai nhóm

Nhóm 1: Sữa hạt giàu chất béo, đạm (hạnh nhân, óc chó, các loại đậu…)

Nhóm 2: Sữa hạt ngũ cốc (yến mạch, gạo lứt, khoai lang, ngô…)

Ưu điểm của các loại hạt

- Lượng chất bột đường (carb) từ 15 – 45%, thấp hơn trong ngũ cốc

- Lượng chất đạm, đặc biệt trong đậu, khá cao, trung bình từ 7 – 35%, lượng chất béo cao, đặc biệt axit béo không no nhiều gấp đôi, (polyunsaturated fat, PUF) như các axit omega – 3,6,9, nhiều chất xơ, nhiều vitamin, khoáng chất, và nhiều chất chống oxi hoá (anti – oxidants). 

- Theo thực dưỡng Ohsawa:

+ Các loại hạt, đậu dương hơn rau củ quả.

+ Bổ sung dưỡng chất cần thiết như: Gluxid/Carbonhydrat, vitamin D, nhóm B (B1, B2, B6, B12, PP), protein, Chất xơ không hòa tan hỗ trợ đường tiêu hóa, ngăn ngừa chứng táo bón ở trẻ, Chất xơ hòa tan tăng lợi khuẩn đường ruột, chống viêm nhiễm, kiểm soát cân nặng.

+ No lâu, không lo đói.

Vì thế các nhà dinh dưỡng kết luận rằng sữa hạt là thức uống bổ sung dinh dưỡng rất tốt cho các thành viên trong gia đình tuỳ theo nhu cầu của từng người, đặc biệt là trẻ em. 

Các loại hạt được xem là thực phẩm giữ ấm bên trong cơ thể từ bên trong rất hiệu quả, đồng thời cũng tăng cường hệ thống miễn dịch cho cơ thể khoẻ mạnh hơn và tránh được nhiều loại bệnh do trời lạnh gây ra. Ngoài ra, những hạt này còn chứa nhiều axit béo có lợi không chỉ tốt cho cơ thể mà còn tốt cho cả làn da Do đó, tăng cường ăn các loại hạt vào mùa đông không chỉ giúp giữ ấm cơ thể mà còn giúp bạn tránh khỏi tình trạng khô ráp da, nứt nẻ môi…

Tại sao nên sử dụng sữa hạt

1 - Sữa hạt không thể thay thế sữa mẹ nhưng hoàn toàn có thể thay thế sữa động vật.

2 - Sữa từ các loại hạt họ đậu rất giàu dinh dưỡng, dồi dào protein thực vật, chất xơ, canxi, sắt và dinh dưỡng quan trọng khác

Các loại hạt khác như gạo lứt, hạnh nhân, óc chó, hạt điều, yến mạch, hạt bí ngô là những loại hạt có giá trị dinh dưỡng cao, tốt cho sức khoẻ, phòng chống nhiều loại bệnh.

3 - Những loại rau củ quả như bí ngô, khoai lang cũng đã có nhiều bằng chứng khoa học chứng minh tốt cho sức khoẻ và hệ tiêu hoá.

4 - Sữa hạt có thể sử dụng cho mọi độ tuổi và giới tính. Rất tốt cho các phụ nữ đang có thai.

5 - Đối với phụ nữ, thành phần trong sữa hạt có tác dụng giảm cân rõ rệt. Các vitamin và tinh dầu có tác dụng trẻ hoá làn da, chống oxi hoá, đào thải độc tố.

6. Đối với trẻ nhỏ,giúp tang cường hệ tiêu hoá ,bổ sung khoáng chất và dinh dưỡng, sáng mắt, đẹp da, ít các thành phần béo gây hại hơn so với sữa động vật.

Ngâm hạt

Ngâm hạt để

- Để loại bỏ hoặc làm giảm acid phytic.
- Để loại bỏ hoặc giảm tannin.
- Để trung hòa các chất ức chế enzyme.
- Để khuyến khích sản xuất các enzym có lợi.
- Để tăng lượng vitamin, đặc biệt là vitamin nhóm B.
- Để phá vỡ gluten và làm cho tiêu hóa dễ dàng hơn.
- Để làm cho các protein sẵn sàng cho sự hấp thụ.
- Để ngăn chặn sự thiếu hụt khoáng chất và mất xương.
- Để giúp trung hòa các chất độc trong ruột kết và giữ sạch đại tràng.
- Để ngăn ngừa bệnh và cải thiện điều kiện sức khỏe.

Việc ngâm cho phép enzyme, lactobacilli và các sinh vật hữu ích khác phá vỡ và vô hiệu hóa một phần lớn acid phytic trong hạt ngũ cốc. Ngâm trong nước ấm cũng trung hòa các chất ức chế enzyme, hiện diện trong tất cả các hạt giống, và tạo điều kiện sản xuất rất nhiều các enzym có lợi. Hoạt động của các enzym này cũng làm tăng số lượng các chất dinh dưỡng, đặc biệt là vitamin nhóm B. Trong quá trình ngâm và lên men, gluten và protein khó tiêu khác bị chia nhỏ thành các thành phần đơn giản sẵn sàng hơn cho sự hấp thụ.

Ngâm làm mềm vỏ và bắt đầu quá trình nảy mầm, loại bỏ acid phytic, do đó làm cho khoáng chất nhiều hơn. Ngâm cũng thúc đẩy tiêu hóa, nấu ăn nhanh hơn, bởi vì các enzyme tạo khí gas và trisaccharides được trung hoà vào nước. Loại bỏ nước ngâm. Đun sôi vớt bọt. Tiếp tục đun sôi 20 phút mà không có nắp (giúp phá vỡ và phân huỷ các enzym không tiêu hóa được).

Chất ức chế Enzyme là gì?

Trong dạ dày, có một số enzym tiêu hóa và enzym chuyển hóa. Các enzym tiêu hóa giúp phân huỷ thức ăn. Enzym trao đổi chất giúp tất cả các quá trình sinh học cơ thể. Ức chế men sẽ làm tắc nghẽn, làm cong hoặc biến tính hoạt động của một enzyme. Nó cũng có thể liên kết với enzyme để chia rẽ chúng. “Một lần nữa, thói quen của các dân tộc truyền thống là một hướng dẫn cho chúng ta. Họ hiểu theo bản năng là tốt nhất ngâm hạt hay cho lên mầm một phần trước khi ăn. Điều này là do các loại hạt chứa rất nhiều chất ức chế men có thể làm khó tiêu khi ăn.

Phytates là gì?

Tất cả các loại ngũ cốc chứa acid phytic trong các lớp bên ngoài hoặc cám. Phytic acid không được xử lý có thể kết hợp với canxi, magiê, sắt, đồng và đặc biệt là kẽm trong đường ruột và ngăn chặn sự hấp thụ. Đây là lý do tại sao một chế độ ăn uống giàu ngũ cốc nguyên hạt chưa lên men có thể dẫn đến thiếu hụt khoáng chất nghiêm trọng và loãng xương. Việc thực hành sai lầm khi tiêu thụ một lượng lớn lớp cám chưa qua “xử lý” thường cải thiện thời gian vận chuyển đại tràng lúc đầu nhưng có thể dẫn đến hội chứng ruột kích thích, và trong dài hạn, nhiều tác động bất lợi khác.

Lợi ích rõ rệt của việc ngâm đậu: 

- Giảm thiểu hàm lượng phytic acid chất ức chế enzyme. Điều này dẫn đến giá trị dinh dưỡng của hạt được gia tăng.

- Làm mềm hạt và đậu, khiến quá trình chế biến dễ dàng hơn.

 - Cải thiện hương vị món ăn, làm món ăn ngon hơn, ví dụ sữa hạt ngon hơn và mịn hơn, đậu gà nhanh chín và bùi hơn...

Một vài tips và kinh nghiệm khi ngâm hạt : 

- Nên ngâm với nước sạch, muối và có thể thêm chút gì đó có tính axit như nước chanh hoặc giấm. 

- Cho một ít lá rong biển kombu dưới đáy nồi với Tỉ lệ: 1 rong biển – 6 đậu hoặc hơn. Việc này làm tăng hương vị, tốt tiêu hóa, hấp thụ chất dinh dưỡng nhiều hơn, và nấu nhanh hơn. 

- Ngâm 1 phần đậu trong 4 phần nước trong 12 giờ hoặc qua đêm.

- Để có kết quả tốt nhất, thay nước 1-2 lần.

- Có thể để hạt ngâm trong ngăn mát của tủ lạnh nếu đinh ngâm qua đêm hoặc thời gian lâu.

- Cho thêm chút muối hoặc nước chanh, việc này sẽ kích thích phân rã phytic acid nhiều hơn.

Tỷ lệ nước khi ngâm hạt là 3.1 để hạt luôn ngập trong nước, Lưu ý thay nước 2, 3 lần để trừ khuẩn hại. Thời gian ngâm tuỳ thuộc vào từng loại hạt có thể từ 30 phút đến 24 tiếng,và theo từng mùa – thời tiết nóng lạnh mà thời gian ngâm ngắn hay dài.

Phương pháp 1: Ngâm - Nấu - Xay - Lọc 

Bước 1: Sơ chế, rửa sạch các loại hạt, ngâm với nước sạch (có thể kèm thêm 1 vài hạt muối) theo thời gian, tiêu chuẩn cho từng loại hạt, thay nước sau 2 – 3 giờ ngâm. Rửa sạch, lọc lại những hạt đạt chất lượng để sử dụng (một số loại sẽ cần phải bóc vỏ bên ngoài )

Bước 2: Đun/ Nấu hạt với tỉ lệ nước nhất định và tuỳ theo nhu cầu sử dụng (đặc - loãng). 

Bước 3: Xay hạt với tỉ lệ nước phù hợp bằng máy xay chuyên dụng.

Bước 4: Lọc thành phẩm: Lọc lại lấy nước cốt, bỏ bã. Khi sử dụng có thể thêm đường hoặc hương vị phù hợp theo sở thích.

Phương pháp 2: Ngâm - Xay - Lọc - Nấu 

Bước 1: Sơ chế, rửa sạch các loại hạt, ngâm với nước sạch (có thể kèm thêm 1 vài hạt muối) theo thời gian, tiêu chuẩn cho từng loại hạt, thay nước sau 2 – 3 giờ ngâm. Rửa sạch, lọc lại những hạt đạt chất lượng để sử dụng (một số loại sẽ cần phải bóc vỏ bên ngoài)

Bước 2: Xay hạt với tỉ lệ nước phù hợp bằng máy xay chuyên dụng.

Bước 3: Lọc thành phẩm: Lọc lại lấy nước cốt, bỏ bã. 

Bước 4: Đun nước cốt cho đến khi đạt thời gian tiêu chuẩn, thêm đường hoặc hương vị tùy thích 

Phương pháp 3: Thường áp dụng với củ, quả 

- Sơ chế, rửa sạch các loại củ, quả và hấp chín.

- Xay hạt, củ, quả đã chín với tỉ lệ nước nhất định.

- Thành phẩm: Lọc lại lấy nước cốt hoặc không lọc tuỳ theo nhu cầu sử dụng.

Lưu ý khi đun, nấu sữa

- Sau khi đã lọc bỏ bã, bạn bắc nồi sữa lên bếp và đun nhỏ lửa, liên tục dùng muôi đảo đều theo hình tròn để tránh sữa lắng cặn và cháy đáy nồi. Thời gian thông thường để đun sữa là khoảng 15-30 phút, nồi sữa sủi tăm lăn tăn và dậy mùi thơm.

- Đặc biệt với các loại hạt có chứa dầu như óc chó, hạnh nhân, mắc ca, điều... bạn chỉ cần đun sữa đến khoảng 60-80 độ C, sữa dậy mùi là dùng được. Tránh đun sữa đến sôi 100 độ C vì các chất dinh dưỡng không những không giữ được mà còn có khả năng chuyển hóa thành chất có hại có sức khỏe. 

CÁC NGUYÊN LIỆU DÙNG ĐỂ MIX VỚI SỮA HẠT (CÓ THỂ KHÔNG CẦN THIẾT)

• Sauce 
• Syrup
• Hạt chia
• Tinh than tre
• Collagen
• Rau,quả
• Tinh bột nghệ

MỘT SỐ DỤNG CỤ THƯỜNG DÙNG LÀM SỮA HẠT

• Máy xay chuyên dụng.
• Túi lọc sữa
• Ca đong
• Muôi gỗ
• Nồi nấu
• Rây lọc
• Rổ ngâm hạt hai đáy
• Cân điện tử
• Đồng hồ bấm giờ

CHỌN NGUYÊN LIỆU LÀM SỮA HẠT 

Nhất thiết phải chọn nguyên liệu đậu hạt được gieo trồng tự nhiên, giống thuần chủng không biến đổi gen (non- GMO), canh tác hữu cơ, không thuốc trừ sâu, không phân bón hóa học, và phải xử lý ngâm hạt trước khi chế biến. 

MỘT SỐ LOẠI ĐẬU, HẠT THƯỜNG DÙNG 

Lưu ý chọn hạt còn sống hoặc chỉ sấy khô, sẽ cho hương vị sữa thơm ngon và nhiều dưỡng chất nhất. Dưới đây là những loại hạt thông dụng nhất: 

1. Hạt điều

2. Nhân hạt óc chó

3. Nhân hạt mắc ca (macadamia) 

4. Nhân hạnh nhân 

5. Diêm mạch (quinoa) 

6. Yến mạch 

7. Hạt dẻ cười 

8. Hạt chia 

9. Hạt hồ đào 

10. Hạt chà là 

11. Hạt kê 

12. Gạo lứt

13. Nếp cẩm 

14. Hạt ngô

15. Hạt sen 

16. Hạt bí 

17. Mè đen 

18. Đậu xanh

19. Đậu đỏ 

20. Đậu đen 

21. Đậu nành 

22. Đậu gà 

23. Đậu Hà Lan 

24. Đậu lăng

25. Đậu phộng 

26. Dừa

27. Khoai lang

28. Bí đỏ 

CÁCH CHỌN MÁY XAY SỮA HẠT 

Máy dung tích 1,5 lít, công suất 500W trở lên, có thể xay được đá cục chế biến nhiều loại sữa hạt khác nhau đạt được độ sánh, nhuyễn, mịn.

 

Hãy liên hệ với chúng tôi 

CÔNG TY TNHH MỘT THÀNH VIÊN TM & DV AN PHÁT - VIDABOOM

Địa chỉ: 64 Hàm Nghi, TDP 4, P. Nghĩa Trung, Tp Gia Nghĩa, Đắk Nông.

Tel: 0905.905.488, 0983086092

Email: anphatdano@gmail.com

Website: www.vidaboom.vn, www.maccadaknong.com